التأكيد
في صيام يوم
عاشوراء
66- Aşura Gününde Oruç
Tutmanın Emredilmesi
أنبأ محمد بن
المثنى قال
حدثنا محمد بن
جعفر قال
حدثنا شعبة عن
قتادة عن عبد
الرحمن بن
المنهال
الخزاعي عن
عمه أن النبي
صلى الله عليه
وسلم قال
لأسلم صوموا
اليوم قالوا إنا
كنا قد أكلنا
قال صوموا
بقية يومكم
يعني يوم
عاشوراء
خالفه سعيد
[-: 2863 :-] Abdurrahman b. Minhal
el-Huzai, amcasından bildiriyor: Hz. Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem) Aşura
gününde Müslümanlara:
"Bu günde oruç
tutun" buyurdu. Onlar: "Ama yemek yemiştik" dediklerinde:
"O zaman günün kalan kısmını oruçlu geçirin" buyurdu.
Tuhfe: 15628.
Diğer tahric: Ebu
Davud (2447), Ahmed, Müsned (20329) ve Tahavi, Şerh Müşkili'l-Asar (2272, 2273)
أنبأ
إسماعيل بن
مسعود قال
حدثنا بشر قال
حدثنا سعيد عن
قتادة عن عبد
الرحمن
الخزاعي عن
عمه أنهم غدوا
على رسول الله
صلى الله عليه
وسلم يوم
عاشوراء وقد
أصابوا من
الغداء فقال
لهم أصمتم
اليوم قال
قلنا قد أصبنا
من الغداء
فأمرنا أن نتم
بقية يومنا أو
قال لهم أتموا
بقية يومكم
[-: 2864 :-] Abdurrahman el-Huzai,
amcasından bildiriyor: Aşura gününde sabah vakti yemeğimizi yedikten sonra
Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in yanına gittik. Bize: "Bu gün
oruçlu musunuz?" diye sorunca: "Sabah yemek yemiştik" dedik. Bunun
üzerine:
"O zaman günün
kalan kısmını oruçlu geçirin" buyurarak günü kalan kısmını oruçlu
geçirmemizi emretti.
Tuhfe: 15628.
Diğer tahric: Ebu
Davud (2447), Ahmed, Müsned (20329) ve Tahavi, Şerh Müşkili'l-Asar (2272, 2273)
أنبأ إسحاق
بن إبراهيم
قال أنبأ محمد
بن بكر قال
حدثنا بن أبي
عروبة عن
قتادة عن عبد
الرحمن بن
سلمة الخزاعي
عن عمه قال
غدونا على رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
صبيحة
عاشوراء فقال
لنا أصبحتم
صياما قلنا قد
تغدينا يا
رسول الله قال
فصوموا بقية
يومكم
[-: 2865 :-] Abdurrahman b. Seleme
el-Huzai, amcasından bildiriyor: Aşura gününde sabah vakti Resulullah
(sallallahu aleyhi ve sellem)'in yanına gittik. Bize: "Bu gün oruçlu
musunuz?" diye sorunca: "Ya Resulallah! Sabah yemek yedik"
dedik. Bunun üzerine: "O zaman günün kalan kısmını oruçlu geçirin"
buyurdu.
Nesai der ki: Muhammed
b. Bekr hadis rivayetinde sağlam biri değildir.
Tuhfe: 15628.
Diğer tahric: Ebu
Davud (2447), Ahmed, Müsned (20329) ve Tahavi, Şerh Müşkili'l-Asar (2272, 2273)
أنبأ محمد بن
منصور قال
حدثنا سفيان
عن الزهري قال
أخبرني حميد
بن عبد الرحمن
قال سمعت
معاوية بن أبي
سفيان يقول سمعت
النبي صلى
الله عليه
وسلم يوم
عاشوراء يقول
إني صائم فمن
شاء فليصم
وأرسل إلى أهل
العوالي فقال
من أكل فلا
يأكل ومن لم
يكن أكل فليتم
صومه قال أبو
عبد الرحمن
هذا الكلام
الأخير خطأ لا
نعلم أحدا من
أصحاب الزهري
تابعه عليه
خالفه قتيبة
[-: 2866 :-] Muaviye b. Ebi Sufyan
der ki: Hz. Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem)'in Aşura gününde:
"Ben bugün
oruçluyum. Dileyen oruç tutsun" buyurduğunu işittim. Sonra şehir dışında
oturanlara: "Bugün yemek yiyen artık yemeği bırakıp günün kalan kısmını
oruçlu geçirsin. Yemek yemeyenler de orucunu tamamlasın" şeklinde haber
yolladı.
Nesai der ki: Son cümle
hatalı bir cümledir. Böylesi bir cümle de Zühri'nin öğrencilerinden onu (bu
ibareleri) destekleyen birini bilmiyoruz:
Tuhfe: 11408.
2692. hadiste tahrici
yapıldı.
أنبأ قتيبة
بن سعيد قال
حدثنا سفيان
عن الزهري عن
حميد بن عبد
الرحمن قال
سمعت معاوية
يوم عاشوراء
وهو على
المنبر
بالمدينة
يقول أين علماؤكم
يا أهل
المدينة سمعت
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم يقول في
هذا اليوم إني
صائم فمن شاء
منكم أن يصوم
فليصم قال أبو
عبد الرحمن
هذا أولى
بالصواب من
حديث محمد بن
منصور والكلام
الآخر خطأ
[-: 2867 :-] Humeyd b. Abdirrahman
bildiriyor: Aşura gününde Muaviye'nin Medine minberinin üzerinde şöyle dediğini
işittim: "Ey Medine ahalisi! Alimleriniz nerede? Böylesi bir günde
Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'İn :
"Ben bugün
oruçluyum. Dileyen oruç tutsun" buyurduğunu işittim."
Nesai der ki: Bu rivayet
Muhammed b. Mansur'un bir öncelu rivayetinden daha doğrudur. Zira bu rivayetin
son cümlesi hatalıdır:
Mücteba: 4/204; Tuhfe:
11408.
Aynı isnad ve metinle
2692. hadiste geçti.
قرأت على
أحمد بن
إبراهيم بن
محمد عن بن
عابد قال
حدثنا يحيى عن
الأوزاعي عن
الزهري عن أبي
سلمة بن عبد
الرحمن بن عوف
قال سمعت
معاوية وصعد على
هذا المنبر
فقال أين
علماؤكم سمعت
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم يقول في
هذا اليوم هذا
يوم عاشوراء
ولم يكتب الله
عليكم صيامه
وأنا صائم فمن
أحب منكم أن
يصومه فليصمه
ومن كره فليدعه
قال أبو عبد
الرحمن وهذا
خطأ لا نعلم
أن أحدا من
أصحاب الزهري
قال في هذا
الحديث عن أبي
سلمة غير هذا
والصواب حميد
بن عبد الرحمن
[-: 2868 :-] Ebu Seleme b.
Abdirrahman b. Avf bildiriyor: Muaviye minbere çıkıp cemaate şöyle seslendi:
"Alimleriniz nerede? Bugün için Resulullah (sallallahu aleyhi ve
sellem)'İn :
''Bugün Aşura günüdür.
Yüce Allah bu günde oruç tutmanızı farz kılmadı. Ancak ben tutuyorum. Bunun
için içinizden bu günde oruç tutmak isteyenler tutsun. İstemeyenler de
tutmasın" buyurduğunu işittim."
Nesai der ki: Hatalı bir
hadistir. Zühri'nin arkadaşlarından herhangi birinin bu hadisi rivayet ederken
"Ebu Seleme'den ... " dediğini bilmiyoruz. Doğrusu Ebu Seleme b.
Abdirrahman değil Humeyd b. Abdirrahman olacaktır.
Tuhfe: 11455.
2692. hadiste tahrici
yapıldı.
أخبرني أحمد
بن سعيد قال
حدثنا وهب بن
جرير قال
حدثنا أبي قال
سمعت النعمان
يحدث عن
الزهري عن
السائب بن يزيد
أنه سمع
معاوية يخطب
على منبر
النبي صلى الله
عليه وسلم قال
سمعت رسول
الله صلى الله
عليه وسلم قال
هذا يوم
عاشوراء ولم
يفرض عليكم صيامه
وأنا صائم فمن
أحب أن يصوم
فليصم ومن أحب
أن يفطر
فليفطر قال
أبو عبد
الرحمن وهذا
أيضا خطأ
والنعمان بن
راشد كثير
الخطأ عن الزهري
ونظيره في
الزهري ومعه
بن صالح
[-: 2869 :-] Saib b. Yezid
bildiriyor: Hz. Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem)'in minberinin üzerinde
Muaviye dedi ki: "Ey Medineliler! Resulullah (s.a.v.)'in:
''Bugün Aşura günüdür.
Yüce Allah bu günde oruç tutmanızı farz kılmadı. Ancak ben tutuyorum. Bunun
için içinizden bu günde oruç tutmak isteyenler tutsun. İstemeyenler de
tutmasın" buyurduğunu işittim."
Nesal der ki: Bu da
hatalı bir hadistir. Nu'man b. Raşid zayıf birisidir ve Zühri'den olan
rivayetlerinde de çok hata yapar. Onun gibi Zühri'den rivayetlerinde çokça hata
yapan bir diğer kişi de Zem'a b. Salih'tir.
Tuhfe: 11415.
2692. hadiste tahrici
yapıldı.
أنبأ أبو
داود قال
حدثنا يعقوب
قال حدثنا أبي
عن صالح عن بن
شهاب أن حميد
بن عبد الرحمن
أخبره أنه سمع
معاوية يخطب
الناس
بالمدينة
يقول يا أهل
المدينة أين
علماؤكم إني
سمعت رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
يقول إن هذا
يوم عاشوراء
ولم يكتب الله
عليكم صيامه
وإني صائم
معاوية يقول
ذلك فمن أحب
أن يصوم فليصم
ومن أحب أن
يفطر فليفطر
قال أبو عبد
الرحمن هذا
الصواب
[-: 2870 :-] Humeyd b. Abdirrahman
bildiriyor: Medine'de Muaviye'nin hutbe verirken şöyle dediğini işittim:
"Ey Medineliler!
Alimleriniz nerede? Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in :
''Bugün Aşura günüdür.
Yüce Allah bu günde oruç tutmanızı farz kılmadı. Ancak ben tutuyorum. Bunun
için içinizden bu günde oruç tutmak isteyenler tutsun. İstemeyenler de
tutmasın" buyurduğunu işittim."
Nesai der ki: Doğru olan
rivayet budur.
Tuhfe: 11408.
2692. hadiste tahrici
yapıldı.
أنبأ أحمد بن
إبراهيم بن
محمد قال
حدثنا يزيد يعني
بن موهب قال
حدثنا الليث
عن عقيل عن بن
شهاب عن أبي
موسى أن رسول
الله صلى الله
عليه وسلم قال
لرجل من أسلم
من حين ما
أصبح من يوم
عاشوراء اذهب
إلى قومك
فمرهم
فليصوموا هذا
اليوم قال
الأسلمي يا
رسول الله
أرأيت إن وجدت
أحدا منهم
تغدى قال رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
فليتم صومه
[-: 2871 :-] ibn Sender, kabilesinden
olan birilerinden bildiriyor: Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) Aşura
gününün sabahında Eslem kabilesinden bir adama:
"Kabilene git ve
bugün oruç tutmalarını söyle" buyurdu. Adam: "Ya Resulallah! Peki,
içlerinden yemek yiyenler varsa ne yapayım?" diye sorunca, Allah Resulü
(sallallahu aleyhi ve sellem) :
"Günün kalan
kısmını oruçlu geçirsinler" karşılığını verdi.
Tuhfe: 15695.
Kütüb-i Sitte
sahipleri içinde sadece Nesai rivayet etmiştir.